အင္တာနက္ေပၚမွာ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရရင္ ဘာေတြလုပ္ရမလဲ

အခုတစ္ေလာ Viber ကေန ၿခိမ္းေျခာက္စာပုိ႔တာတုိ႔၊ Facebook ကေန ၿခိမ္းေျခာက္စာပုိ႔တာတုိ႔ ရွိလာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ E-mail (သုိ႔မဟုတ္ G-mail) ေခတ္ဆုိေတာ့ ေမးလ္ေတြကေန ၿခိမ္းေျခာက္စာေတြ ပုိ႔တတ္ၾကပါတယ္။

bully

ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတဲ့ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီးရင္လည္း ေငြ (သုိ႔မဟုတ္) လိင္မႈကိစၥေတြ ေတာင္းဆုိတတ္ၾကပါတယ္။ ေငြေပးလုိက္ရတာ ျပႆ      နာမရွိေပမယ့္ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ျပႆ      နာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ဟာပဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ခါလုိက္ေလ်ာမိရင္ ထပ္ခါထပ္ခါ ေတာင္းဆုိလာမွာ က်ိန္းေသပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လို႔ ဘယ္ဟာမွ မလုိက္ေလ်ာမိဖုိ႔ အေရးအႀကီးဆုံးပါ။

bully02

အဲဒီလိုၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြဟာ ေအာက္တန္းက်လြန္းပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ ၿခိမ္းေျခာက္သူေတြက သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔၊ “IT ပညာရွင္” တုိ႔ “Hacker” တုိ႔ စတဲ့အသုံးအႏႈန္းေတြ သုံးၾကတာပါပဲ။ တစ္ကယ္က ဘာမွမဟုတ္တဲ့ လူေတြပါ။ အဲဒီလိုလူေတြကုိ အားလုံး စုေပါင္းၿပီးေတာ့ ဖယ္ထုတ္ရပါမယ္။

အဲဒီလို ၿခိမ္းေျခာက္စာေတြ မ်ားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း ကုိယ္မေက်နပ္တဲ့လူ၊ ကုိယ္နဲ႔ မတည့္တဲ့လူကုိ ေခ်ာက္တြန္းၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ ဘယ္လိုေခ်ာက္တြန္းလည္းဆုိေတာ့ ဥပမာ ေမာင္ေမာင္က ေအာင္ေအာင္ကုိ မေက်နပ္ဘူးဆုိပါေတာ့ .. ေမာင္ေမာင္က ဓာတ္ပုံျပင္တဲ့ software ေတြကုိသုံးၿပီးေတာ့ ေအာင္ေအာင္က တစ္ျခားမိန္းကေလးတစ္ေယာက္ကုိ ၿခိမ္းေျခာက္စာပုိ႔ေနသေယာင္ ဖန္တီးလိုက္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီပုံကုိ Facebook လိုေနရာမ်ဳိးမွာတင္ပါတယ္။ တင္တဲ့အခါမွာ ေအာင္ေအာင္ရဲ႕ ဓာတ္ပုံနဲ႔ Facebook profile လိပ္စာကုိလည္း ထည့္တင္လုိက္ပါတယ္။

ဒီလုိဆုိရင္ မသိတဲ့လူေတြက အဟုတ္ထင္ၿပီးေတာ့ Share ၾကတဲ့အခါ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လူသိမ်ားလာၿပီး ေအာင္ေအာင္က မေကာင္းတဲ့လူတစ္ေယာက္အျဖစ္ သိကၡာက်ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ေအာင္ေအာင္ရဲ႕ wall မွာ၊ chat မွာ သြားဆဲၾကပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုလုပ္တာကလည္း အင္တာနက္ကုိ အလြဲသုံးစားလုပ္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ကုိယ္တုိင္ တစ္ကယ္ၿခိမ္းေျခာက္ခံရလို႔ Facebook မွာ တင္မယ္ဆုိရင္လည္း share မ်ားလို႔ လူသိမ်ားသြားတာသာ ရွိပါမယ္။ တစ္ျခားလူေတြ သတိထားမိတာကလြဲလို႔ ဘာမွအက်ဳိးေက်းဇူး မမ်ားပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလုိ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ မ share သင့္ပါဘူး။ ဒါဆုိ အဲဒီလို ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတဲ့အခါ ဘာေတြလုပ္သင့္လဲဆုိတာကုိ WikiHow ရဲ႕ post တစ္ခုက ပုံေတြ ကုိ ကုိအိေမာင္ ဘာသာျပန္ထားတဲ့အတုိင္း ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

01

ၿခိမ္းေျခာက္သူကုိ စာျပန္တာဟာ သူတုိ႔ပုိ႔တဲ့စာကုိ ဖတ္ၿပီးသြားၿပီဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါပဲ။ စာမျပန္ဘဲထားတာကမွ သူတုိ႔စာကုိ မဖတ္မိေသးဘူးအထင္နဲ႔ အခ်ိန္ပုိရႏုိင္ပါေသးတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ chat application ေတြမွာေတာ့ Seen ဆုိတာျပန္ေပၚတဲ့အတြက္ ဖတ္ၿပီးေၾကာင့္ ၿခိမ္းေျခာက္သူက သိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း စာျပန္ပုိ႔တာက ကုိယ္စိတ္ပူေနေၾကာင္းကုိ ေျပာတာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။

အဲဒီလိုလူေတြက စာနာစိတ္ မထားတာေၾကာင့္ စိတ္ပူေလပုိႀကိဳက္ေလပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အသနားခံတာတုိ႔ဘာတုိ႔လုပ္ရင္လည္း ပုိၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ရုံပဲရွိပါတယ္။ ကုိယ့္ဘက္ကျပန္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာတုိင္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ရင္လည္း ျပႆ       နာကုိ ပုိဆြေပးရာပဲေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေကာင္းဆုံးက စာမျပန္ပဲေနတာျဖစ္ပါတယ္။

02

သက္ဆုိင္ရာကုိ တုိင္တဲ့အခါမွာ သက္ေသခံအေထာက္အထား ျပႏုိင္ေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿခိမ္းေျခာက္လာသူနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အခ်က္အလက္ မ်ားႏုိင္သမွ် မ်ားေအာင္ စုေဆာင္းပါ။ အဲဒါေတြေပၚမူတည္ၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ ရပ္တန္႔ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ႏုိင္မလဲ စဥ္းစားႏုိင္ပါတယ္။

03

သက္ေသအေထာက္အထားေတြ သိမ္းဆည္းၿပီးတာနဲ႔၊ ၿခိမ္းေျခာက္သူက ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ဆက္သြယ္လုိ႔မရေအာင္

– Gmail မွာဆုိရင္ သူ႔အေကာင့္ကုိ ကုိယ့္စာရင္းထဲက ဖ်က္ပစ္ပါ။ (သူပုိ႔တဲ့စာေတြ ဖ်က္ခုိင္းတာမဟုတ္ပါ)

– Chat app တစ္ခုခုမွာဆုိရင္ block လုပ္ပစ္ပါ။

– Phone မွာဆုိလွ်င္ Blacklist စာရင္းထဲ ထည့္လိုက္ပါ။

– Facebook မွာဆုိလွ်င္ Report လုပ္ၿပီး block လုပ္ပါ။ အေကာင့္နာမည္ေျပာင္းပါ (တစ္ျခားအေကာင့္တစ္ခုနဲ႔ လာ add ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ပါ)။ အဲဒီအေတာအတြင္ လာ add လုပ္တဲ့သူမ်ားကုိ လက္မခံပါနဲ႔၊ မွတ္ထားပါ။ ဓာတ္ပုံပါလွ်င္ သိမ္းထားပါ (သက္ဆုိင္ရာ တုိင္တဲ့အခါ ထည့္သြင္းေျပာၾကားပါ)။ ဖုန္းနံပါတ္၊ လိပ္စာတုိ႔ကုိ အလြယ္တကူမျမင္ႏုိင္ေအာင္ setting ေျပာင္းပါ။ အေရးမႀကီးလွ်င္ ထုိအခ်က္မ်ားကုိ Only me ျဖင့္သာထားပါ (သို႔မဟုတ္) facebook ေပၚ မတင္ပါနဲ႔။

04

05

06

07

 

ဒီ နံပါတ္ (၇) အခ်က္ကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။

  • လြတ္လပ္စြာ ကြဲလြဲလုိ႔ရတယ္ဆုိၿပီး အရည္မရအဖတ္မရ ကိစၥေလးေတြကအစ ေစာင္းခ်ိတ္ၿပီး Status တင္တာမ်ဳိး၊
  • တစ္ကယ့္အျပင္ေလာကမွ သူမ်ားအတင္း၊ မေကာင္းေၾကာင္းေျပာတာမ်ဳိး
  • အင္တာနက္ သုိ႔မဟုတ္ အျပင္ေလာကမွာ အႂကြားသန္တာမ်ဳိး
  • မလုံ႔တလုံ ဓာတ္ပုံမ်ဳိးကုိ Public နဲ႔ တင္တာမ်ဳိး

စတဲ့အခ်က္ေတြကလည္း ကုိယ့္ကုိ ၿခိမ္းေျခာက္မယ့္သူေတြကုိ ဖိတ္ေခၚရာေရာက္ပါတယ္။ အထက္ပါ အခ်က္ေလးခ်က္မွာ

– ပထမနဲ႔ ဒုတိယ အခ်က္ကေတာ့ ကုိယ့္ကုိ ရန္စမ်ားေစတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ၿငိဳးထားတဲ့သူက ကုိယ့္ကုိ သိကၡာက်ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ကုိယ္မွန္ေပမယ့္လည္း အေရးမႀကီးတာေတြကုိ သိပ္ၿပီး မကြဲလြဲဖုိ႔လိုပါတယ္။

– တတိယအခ်က္ကေတာ့ မဆုိင္ဘူးလို႔ ထင္ရေပမယ့္ ဆုိင္ပါတယ္။ ႂကြားလိုက္မိျခင္းအားျဖင့္ ကုိယ့္မွာ ရွိေၾကာင္း သိသြားပါတယ္။ ရွိေၾကာင္းသိသြားတဲ့အခါမွာ ေငြညွစ္တာ၊ ၿခိမ္းေျခာက္ပိုက္ဆံေတာင္းတာေတြလုပ္ဖုိ႔ အားေပးရာေရာက္ပါတယ္။

– စတုတၳအခ်က္ကေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕အရွက္သိကၡာကုိထိခုိက္ႏုိင္ပါတယ္။ ေယာက္်ားေလးဆုိ ျပႆ       နာမရွိေလာက္ေပမယ့္ မိန္းကေလးဆုိ ဒုကၡမ်ားႏုိင္ပါတယ္။ Facebook မွာ Public နဲ႔တင္တဲ့ပုံေတြဆုိ လူတုိင္းျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ အေကာင့္ login ဝင္ထားဖုိ႔မလုိဘဲ အလြယ္တကူ ျမင္ေတြ႕၊ သိမ္းယူႏုိင္ပါတယ္။ ၿခိမ္းေျခာက္မယ့္သူက ကုိယ့္ရဲ႕ အဝတ္အစားကုိျမင္ၿပီး တစ္လြဲေတြးၿပီး လိင္ကိစၥကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေတာင္းဆုိဖုိ႔ အားေပးရာ ေရာက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လို႔ ကုိယ့္ပုံေတြတင္တုိင္းမ်ာ Facebook သူငယ္ခ်င္းေတြသာ ျမင္ႏုိင္တဲ့ Friend privacy နဲ႔သာတင္သင့္သလုိ႔ Friend လက္ခံတဲ့အခါမွာလဲ ကုိယ္နဲ႔ တစ္ကယ္အျပင္မွာသိတဲ့ သူေတြကုိသာ လက္ခံသင့္ပါတယ္။

ဒါဆုိရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး စုံလင္သြားပါၿပီ။ မသိေသးတဲ့သူမ်ားအတြက္ မွ်ေဝအသိေပးလိုက္ပါ။

3 thoughts on “အင္တာနက္ေပၚမွာ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရရင္ ဘာေတြလုပ္ရမလဲ

  1. Tun Win

    ဒါဆိုဆရာအေကာင့္hackတာမခံရေအာင္ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲခင္ဗ်

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *